Таяз төсеу тоннеліне қалыпты және жанама көлік жүктемелерінің әсері

Аңдатпа

Жылжымалы цилиндрлік және декарттық координаттар жүйелерінде жүктемелердің қалыпты және параллель осі бойымен біркелкі қозғалатын ұзын жұқа қабырғалы дөңгелек серпімді қабықтың ішкі бетіне әсер ету мәселесі шешілді. Қабық көлденең шекарасы қабық осіне параллель болатын серпімді жартылай кеңістікте (массивте) орналасқан. Жүктемелердің қозғалыс жылдамдығы массивтегі жылжу толқындарының таралу жылдамдығынан кем қабылданады. Жүктеме функциялары бұрыштық координатадағы Фурье қатарына және осьтік координатадағы Фурье интегралына ыдырауы мүмкін. Қабықтың қозғалысы қабық теориясының классикалық теңдеулерімен, ал серпімді жартылай кеңістік – Ламе потенциалдары арқылы көрсетілген қозғалыстардағы серпімділік теориясының теңдеулерімен сипатталады. Шешім үшін интегралды Фурье түрлендіру әдісі қолданылады. Массив серпімді кеңістік түрінде ұсынылатын мұндай жұмыстардан айырмашылығы мұнда мәселені шешу кезінде жүктемелердің қозғалысы кезінде пайда болатын жартылай кеңістік шекарасымен шағылысқан толқындардың массивіне әсері ескеріледі. Бұл мәселе осы типтегі жүктемелерге ұшыраған жағдайда жұқа қабырғалы қаптамамен бекітілген таяз төсеу тоннелінің динамикасын зерттеу кезінде модельді болып табылады. Белгілі бір аралықта біркелкі қолданылатын және тұрақты жылдамдықпен қозғалатын ось-симметриялық қалыпты жүктеме (қозғалатын объектіден қысым тоннелін қаптауға әсер ету) және ось-симметриялық жанама жүктеме (қозғалатын объектіден үйкеліс күштерінің тоннелін қаптауға әсер ету) кезінде тау жыныстарының массивінің кернеулі-деформацияланған күйін (КДК) бейнелейтін сандық эксперименттің нәтижелері келтірілген.